Studiedag: Uitzendarbeid na 25 jaar Welzijnwet

Welkomstwoord: uitzendarbeid na 25 jaar Welzijnswet

M. Bruyninckx (PI)

De Welzijnswet bestaat 25 jaar en was vooruitstrevend in zijn aanpak. Maar heeft de wet zijn doel gehaald ? Uit de inspectiecampagne in de uitzendsector in 2018 blijkt dat nog altijd meer dan 40% van de werkgevers niet over een risicoanalyse beschikken. Op vlak van gezondheidstoezicht is het probleem van tekort aan arbeidsartsen gekend waarvoor tot dusver geen structurele oplossing gevonden is. Mentale problemen zijn sterker naar voren gekomen dan 25 jaar geleden en vragen om een nieuwe aanpak. Tot slot is er de coronacrisis die aan telewerk een enorme boost heeft gegeven. De sprekers vandaag aanwezig zullen ons een begin van antwoord geven ter inspiratie van het debat in de namiddag. (Uitnodiging van het event)

Welkomstwoord: uitzendarbeid na 25 jaar Welzijnswet

Het gewijzigde KB Bedrijfsbezoeken van 14/08/2021

K. Eerdekens (Mensura)

Het nieuwe KB over de bedrijfsbezoeken verduidelijkt de reikwijdte van deze opdracht van de externe dienst. Het zal het mogelijk maken om een praktijk te standaardiseren die in het verleden aan meerdere interpretaties was onderworpen. De nieuwe bepalingen brengen veranderingen met zich mee voor bedrijven met meerdere zetels of werven door middel van een verkenningsbezoek om een schema van bezoeken te ontwikkelen in samenwerking met het bedrijf. Voor kleine bedrijven omvat dit het versterken van de toegang tot informatie, het identificeren van vijf preventieprioriteiten in het bedrijf en het verstrekken van meer gericht advies.

Het gewijzigde KB Bedrijfsbezoeken van 14/08/2021

25 jaar Welzijnswet. Heeft de wet zijn doel behaald?

L. Van Hamme (SPF ETCS - CBE)

De Belgische wetgeving bevatte al heel wat bepalingen die op Europees niveau waren vastgelegd. De Belgische wetgever koos echter voor een managementaanpak in zijn omzetting, die niet in de Europese visie voorkomt. De Belgische regelgeving wordt ook gekenmerkt door het principe van multidisciplinariteit en het begrip "welzijn op het werk", een teken van de wens om psychosociale risico's op het werk in de wet op te nemen. Hoewel het moeilijk is om te zeggen dat de wet al haar doelstellingen heeft bereikt, heeft deze ongetwijfeld de aandacht gericht op primaire preventie. Maar in een voortdurend veranderende werkomgeving zal de wetgeving ongetwijfeld verder evolueren.

25 jaar Welzijnswet. Heeft de wet zijn doel behaald?

Uitzendarbeid en zijn regelgeving. hoe in Europa geregeld?

L. Ponnet (SPF ETCS – HUT)

De bepalingen over medisch toezicht in de Europese regelgeving zijn zeer beperkt. Deze bepalen dat het gezondheidstoezicht wordt uitgevoerd op basis van de risico's op de werkplek en dat elke werknemer regelmatig toegang moet hebben tot een medisch onderzoek. Als gevolg hiervan hebben Europese landen zeer vrij en op verschillende manieren deze eis geïmplementeerd. Om dit te begrijpen, volstaat het om het Nederlandse, Franse en Duitse systeem te vergelijken. Volledig op vrijwillige basis voor werknemers in Nederland. In Frankrijk zijn medische onderzoeken volledig verplicht. Duitsland heeft dan weer gekozen voor een gemengd systeem met zowel verplichte als facultatieve onderzoeken voor werknemers.

Uitzendarbeid en zijn regelgeving. hoe in Europa geregeld?

Naar een zinvolle invulling van het gezondheidstoezicht van de uitzendkracht

E. Kempeneers (Attentia)

Het structurele tekort aan arbeidsartsen leidt onvermijdelijk tot het in vraag stellen van het huidige gezondheidssysteem. Een eerste stap naar meer zinvol gezondheidstoezicht voor de arbeidsarts is er sinds 2019 waarbij de routine-onderzoeken (bij periodiek gezondheidstoezicht) verlopen via “tussentijdse handelingen” met accent op vragenlijsten en verpleegsters. Bij uitzendkrachten, waarbij vandaag >90% worden geschikt verklaard na een medisch onderzoek, wordt een getrapte aanpak voorgesteld waarbij wordt gestart met vragenlijsten en uitgaande van de ingevulde vragenlijst beslist de arbeidsarts tot teleconsult en/of fysiek consult. Het doel is een meer gerichte aanpak met optimale inzet van alle beschikbare middelen. Op de pollvraag of “dit getrapt systeem van vragenlijsten een meerwaarde betekent” werd door 84 van de 90 aanwezigen met ja geantwoord.

Naar een zinvolle invulling van het gezondheidstoezicht van de uitzendkracht

Enkele goede praktijken omtrent veerkracht en mentale gezondheid op de werkvloer

Eddie De Block et Suzanne Van Hemmen (Cohezio)

Steeds flexibeler werken veroorzaakt een mentale druk op werknemers die zich voortdurend moeten aanpassen. Veerkracht is het vermogen om zich aan te passen aan een situatie om er sterker uit te komen. Dit kan fysiek, emotioneel, mentaal of sociaal zijn. Het ontwikkelen van individuele veerkracht en het creëren van de organisatorische omstandigheden die deze ontwikkeling bevorderen, is een kans voor meer welzijn op het werk.

Enkele goede praktijken omtrent veerkracht en mentale gezondheid op de werkvloer

Belang gezondheidstoezicht bij ergonomische risico's bij uitzendkrachten

B. Calcus (Securex)

Ergonomische risico’s zijn de gezondheidsrisico’s waarvoor de meeste gezondheidsonderzoeken worden uitgevoerd. Het is daarom legitiem om de kwaliteit van de risicoanalyse die in aanloop naar de werkpostfiche wordt uitgevoerd kritisch te bekijken. Er zijn in de praktijk te weinig risicoanalyses op dit gebied volgens een gevalideerde methode. Snelle screenings zijn onbetrouwbaar gezien de complexiteit van het probleem. Naast de vraag naar de kwaliteit van de risicoanalyse, is er de kwestie van het doel van het gezondheidstoezicht zelf. De beslissing over geschiktheid, d.w.z. om gevaar te voorkomen, is slechts een van de doelstellingen. De arbeidsarts heeft ook een rol te spelen in de primaire preventie. Tijdens een onderzoek kan hij de aanwezigheid van risico's detecteren die niet op de werkpostfiche worden vermeld en rekening houden met individuele factoren bij de beoordeling van het ergonomisch risico. Het medisch onderzoek vormt in sommige gevallen een vangnet om tekortkomingen van de risicoanalyse op te vangen.

Belang gezondheidstoezicht bij ergonomische risico's bij uitzendkrachten

Welzijn op het werk in een veranderende arbeidswereld: enkele reflecties met bijzondere aandacht voor telewerk en deconnectie van het werk

K. Reyniers (VUB, KULeuven)

Technologie maakt het mogelijk om op afstand te werken. Maar deze vorm van werken brengt ook risico's met zich mee, niet alleen op het gebied van de werkplekinrichting, maar ook op psychosociaal gebied. Structureel telewerken is echter niet nieuw. Het is sinds 2005 geregeld via een cao. Meer recent is het wettelijk kader verrijkt met bepalingen met betrekking tot occasioneel telewerk. De covidcrisis heeft thuiswerken tijdelijk verplicht gesteld. In dit verband hebben de sociale partners een tijdelijk rechtskader gesloten dat ondernemingen specifieke bepalingen oplegt inzake informatie over de voorziene instructies en preventieve maatregelen. Als een uitvloeisel van het telewerk is ook de kwestie van “deconnectie” naar voor gekomen. Daarom heeft België ook bepalingen aangenomen met betrekking tot de verplichting om hierover in bedrijven te overleggen.

Welzijn op het werk in een veranderende arbeidswereld: enkele reflecties met bijzondere aandacht voor telewerk en deconnectie van het werk